ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΑ ΔΕΞΙΑ ΤΗΣ ΝΔ;
Ένα αξιοσημείωτο γεγονός ύστερα από τις εκλογές του Ιουνίου, πέρα από την κυριαρχία της ΝΔ και την εκλογική συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η σημαντική και καθοριστική (για το μέλλον του πολιτικού σκηνικού) αύξηση των ποσοστών των κομμάτων που τείνουν να αυτοπροσδιορίζονται ως "πατριωτικά, εθνικά και λαικά" και κινούνται δεξιότερα της ΝΔ, η οποία πλέον έχει υιοθετήσει την ιδεολογία του "εκσυγχρονισμού", αφήνοντας στο παρελθόν όποια στοιχεία και χαρακτηριστικά την εντάσσανε στη κεντροδεξιά-δεξιά πτέρυγα. Η εικόνα αυτή είναι πρωτοφανής για τα δεδομένα της Ελλάδας, καθώς ποτέ ξανά μετά τη μεταπολίτευση δεν έχουν βρεθεί ταυτόχρονα εντός Βουλής τρία δεξιά κόμματα.
Συγκεκριμένα, τα τρία δεξιά κόμματα που βρίσκονται εντός κοινοβουλίου (Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση, Νίκη) συγκεντρώνουν συνολικά ποσοστό της τάξης του 12.76%, μεγαλύτερο δηλαδή και από του ΠΑΣΟΚ, που είναι τρίτο κόμμα. Συνεπώς, αν αφήνονταν στην άκρη οι εγωισμοί και οι όποιες μικροδιαφορές που έχουν προγραμματικά και ιδεολογικά τα τρία αυτά κόμματα, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας μεγάλος δεξιός και πατριωτικός συνασπισμός εντός βουλής, που θα αναλάμβανε τον αναγκαίο ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μιας και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται υπό κατάρρευση (έχοντας λάβει ποσοστό 17,83%, που είναι το λιγότερο ανεπαρκές για κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς δεν μπορεί να καταθέσει μόνος του ούτε πρόταση μομφής) και το ΠΑΣΟΚ που πιθανώς να αποτελέσει το "τσιράκι¨ της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε περίπτωση που αυτή χρειαστεί παραπάνω βουλευτές για τη ψήφιση της επικείμενης συνταγματική αναθεώρησης-που απαιτεί 180 βουλευτές-.
Αλλά, είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτό, εφόσον και τα 3 κόμματα παλεύουν να αναλάβει το καθένα μόνο του την ¨ηγεσία¨ του πατριωτικού χώρου, δυσφημίζοντας και σπιλώνοντας τα υπόλοιπα κόμματα;
Για αρχή, ας αναλύσουμε το προφίλ και των τριών κομμάτων, καθώς και την πορεία τους και τις προοπτικές τους.
Ελληνική Λύση
Η Ελληνική Λύση του Κ. Βελόπουλου, φαίνεται να διαθέτει τις περισσότερες προοπτικές-σε σχέση με τα άλλα 2 κόμματα δεξιά της ΝΔ-για την ανάδειξη της σε μεγάλο κόμμα που θα ασκεί "εθνική κοινωνική και λαική αντιπολίτευση", καθώς και την μεγαλύτερη εμπειρία, αφού βρισκόταν και στο προηγούμενο κοινοβούλιο, αποσκοπώντας ακόμα και στο να γίνει κόμμα εξουσίας μελλοντικά, αφού διαθέτει συγκροτημένο και λεπτομερές πρόγραμμα διακυβέρνησης 400 σελίδων. Ειδικότερα, η Ελληνική Λύση κατάφερε να "επιβιώσει" σε 4 διαφορετικές εκλογικές αναμετρήσεις, από το 2019 έως σήμερα, διαμορφώνοντας μια σταθερή εκλογική βάση κοντά στο 4,5%, κάτι που αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι το ποσοστό της (μεταξύ τόσο των εκλογών του 2019 και του 2023, όσο και των εκλογών του Μαίου και Ιουνίου 2023) δεν επηρεάστηκε από την πίεση που της άσκησε η Νίκη κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. που αποτελεί το προπύργιο και των δύο κόμματων, αλλά ούτε από την ξαφνική είσοδο των Σπαρτιατών στη Βουλή (με αξιοσημείωτο ποσοστό), ύστερα από την υποστήριξη που τους δόθηκε από τον Η. Κασιδιάρη. Το γεγονός ότι η Ελληνική Λύση στη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας (2019-2023) υπήρξε το πιο δραστήριο κόμμα εντός Βουλής, με τις περισσότερες ώρες ομιλιών και πληθώρα ερωτήσεων και προτάσεων τόσο από τους βουλευτές του κόμματος, όσο και από τον Πρόεδρο του, καθώς και ο οργανωμένος πόλεμος και η προσπάθεια φίμωσης που υπήρξε ενάντια στο κόμμα από τα συστημικά ΜΜΕ-καθοδηγούμενα από τη ΝΔ- φαίνεται να μην πέρασαν απαρατήρητα από τους πολίτες, οι οποίοι επιβράβευσαν την Ελ. Λύση δίνοντας της ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που έλαβε το 2019. Επιπρόσθετα, πριν την εκλογική αναμέτρηση του Μαίου, ενώ η συρρίκνωση των ποσοστών της Ελ. Λύσης φαινόταν αναπόφευκτη, λόγω της πρόσφατης αναταραχής που είχε δημιουργηθεί εσωκομματικά, με αφορμή την πολυτάραχη αποχώρηση του Α. Μυλωνάκη και τις αιχμές που άφησε για τον τρόπο λειτουργεία του κόμματος, ο κ. Βελόπουλος κατάφερε να εξισορροπίσει τη κατάσταση, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι ισχυρισμοί του κ. Μυλωνάκη και άλλων για τον Κ. Βελόπουλο και το κόμμα αποδείχτηκαν ψευδείς. Έτσι, η Ελληνική Λύση βρίσκεται για μια ακόμη τετραετία στη Βουλή, με ποσοστό 4,44% και 12 βουλευτές, έχοντας ξεκινήσει ήδη δυναμικά, με την υποβολή 5 προτάσεων για εξεταστικές επιτροπές (3 από τις οποίες είχε υποβάλει και στο προηγούμενο κοινοβούλιο) για ζητήματα εθνικής σημασίας, όπως η συμφωνία των Πρεσπών, τα Τέμπη κ.α. Η κίνηση αυτή του κόμματος και του προέδρου είναι το λιγότερο έξυπνη και στρατηγικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως "ρουά μάτ" αφού μέσω αυτής δίνει στο κόσμο την εντύπωση ότι από τις πρώτες κιόλας μέρες ασκεί εποικοδομητική και εθνική αντιπολίτευση για ευαίσθητα θέματα εθνικού ενδιαφέροντος, ενώ ταυτόχρονα πιέζει τη Νίκη και τους Σπαρτιάτες, οι οποίοι αν δεν ψηφίσουν τις προτάσεις αυτές θα "πέσουν στα μάτια των ψηφοφόρων τους¨, με τον κ. Βελόπουλο να αποσκοπεί έτσι στην ενσωμάτωση των δυσαρεστημένων αυτών ψηφοφόρων.
Νίκη
Η περίπτωση της "Νίκης" είναι τελείως διαφορετική. Το κόμμα ιδρύθηκε το 2019 από τον θεολόγο Δ. Νατσιό και δίνει έμφαση στις Ορθόδοξες Χριστιανικές παραδόσεις, ενώ κύριες προγραμματικές θέσεις του ορίζονται το τρίπτυχο «Πίστη, Πατρίδα, Οικογένεια», η ριζική αναδιαμόρφωση και βελτίωση της παιδείας, η αλλαγή του καθεστώτος για την απόκτηση ελληνικής υπηκοότητας από μετανάστες και πρόσφυγες, η λήψη μέτρων για την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος, όπως η στήριξη της πολυτεκνίας και της παραδοσιακής οικογένειας. Συνεπώς, το κόμμα δεν διαθέτει συγκεκριμένες προτάσεις σε σχέση με την οικονομία, η οποία απασχολεί σε κύριο βαθμό τον μέσο πολίτη, αλλά δίνει έμφαση σε κοινωνικά περισσότερο ζητήματα, με αποτέλεσμα αυτό να μην το καθιστά ικανό στα μάτια του κόσμου για να κυβερνήσει ή να αναλάβει τον ρόλο αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το κόμμα έχει συσχετιστεί άμεσα με τη θρησκεία, μιας και τα μέλη του αναφέρονται σε αυτή με κάθε ευκαιρία, προσελκύοντας έτσι τους θρησκόληπτους πολίτες, ενώ ο πρόεδρος του Δ. Νατσιός έχει κατηγορηθεί για σχέσεις και υποστήριξη από συγκεκριμένα συμφέροντα, εφοπλιστές, ρωσικούς παράγοντες, όπως και για τη μυστηριώδη προεκλογική του καμπάνια (κυρίως για το που βρήκε τα χρήματα για να τη διεξάγει) και την ξαφνική εμφάνιση του στις δημοσκοπήσεις λίγο πριν τις εκλογές. Παρά όμως τον πόλεμο που δέχθηκε το κόμμα για όλα τα παραπάνω, καθώς και την οριακή απόκλιση του από τη βουλή στις εκλογές του Μαίου, κατάφερε να εισέλθει στο κοινοβούλιο τον Ιούνιο, λαμβάνοντας ποσοστό 3.7% και εκλέγοντας 10 βουλευτές. Το κόμμα βρίσκεται συχνά πυκνά σε διαμάχη με την Ελληνική Λύση και τον κ. Βελόπουλο (από τον οποίο έχει χαρακτηριστεί ως "δεκανίκι της ΝΔ"), καθώς και τα δύο κόμματα λαμβάνουν τα ποσοστά τους κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα και συνεπώς υπάρχει έντονος ανταγωνισμός για την διεκδίκηση της τοπικής ψήφου. Εκτός αυτού, η "Νίκη" αντιτίθεται σθεναρά στην νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ομοφυλοφίλων, ενώ ο Δ. Νατσιός έχει επισημάνει πως το κόμμα αποφεύγει τους χαρακτηρισμούς "δεξιά-αριστερά" και ότι διακατέχεται από φιλοπατρία και αγνότητα.
Σπαρτιάτες
Η ξαφνική είσοδος των Σπαρτιατών στη Βουλή αποτελεί ίσως τη πιο ενδιαφέρουσα και απρόσμενη εξέλιξη αυτής της κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης. Αλλά ας το πάρουμε από την αρχή. Το κόμμα ιδρύθηκε το 2017 από τον Βασίλη Στίγκα (που έκτοτε είναι και πρόεδρος του), ο οποίος έχει περάσει στο παρελθόν τόσο από τη ΝΔ αρκετές δεκαετίες πριν, όσο και από την Πολιτική Άνοιξη του Α. Σαμαρά και το ΛΑΟΣ. Τον Απρίλιο του 2019 ανακοινώθηκε η εκλογική συνεργασία με την Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη για τις ευρωεκλογές του Μαΐου, με την συμμετοχή του Βασίλη Στίγκα στην λίστα των υποψηφίων ευρωβουλευτών του κόμματος, ενώ στις εθνικές εκλογές του 2019, οι Σπαρτιάτες κατέβηκαν εκ νέου συνεργαζόμενοι με την Ένωση Κεντρώων, με τον Στίγκα να λαμβάνει 35 ψήφους στην Βοιωτία. Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2023, οι «Σπαρτιάτες» δεν συμμετείχαν. Ωστόσο, μετά τον δεύτερο αποκλεισμό από τον Άρειο Πάγο του συνδυασμού ανεξάρτητων υποψηφίων «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» στον οποίο θα μετείχαν μέλη του Εθνικού Κόμματος - Έλληνες, ο επικεφαλής αυτού Ηλίας Κασιδιάρης παρείχε ανοιχτή στήριξη στο κόμμα, ενόψει των εκλογών του Ιουνίου. Στις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου το κόμμα έλαβε 241.625 ψήφους (ποσοστό 4,63%) και εξέλεξε 12 βουλευτές, κάτι πρωτοφανές για ένα κόμμα που έγινε γνωστό λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές. Στην πρώτη του ομιλία στην Βουλή των Ελλήνων, ο πρόεδρος του κόμματος καταδίκασε τον φασισμό και τον ναζισμό, αυτοπροσδιορίζοντας το κόμμα του ως εθνικιστικό. Τα στελέχη του και οι βουλευτές του δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στην πολιτική σκηνή, μιας και εκλέγονται για πρώτη φορά. Μένει τώρα να φανεί άμα θα καταφέρουν να "μπουν μπροστά" στην εκπροσώπηση του πατριωτικού χώρου και της λαικής δεξιάς και να ασκήσουν την αναμενόμενη από τους ψηφοφόρους τους αντιπολίτευση ή αν αποτελούν απλά ένα "πυροτέχνημα¨ της στιγμής που έλαβε το σημαντικό αυτό ποσοστό μονάχα λόγω της στήριξης του κόμματος από τον Η. Κασιδιάρη, που καλώς ή κακώς έχει διατηρήσει ένα σημαντικό ρεύμα στη πολιτική σκηνή του τόπου παρά την καταδίκη του και την εξαφάνιση της Χρυσής Αυγής από το προσκήνιο.
Η κόντρα μεταξύ των κομμάτων
Πέρα από την αναμενόμενη προεκλογική κόντρα μεταξύ Ελληνικής Λύσης και Νίκης για την επικράτηση στον πατριωτικό και δεξιό χώρο και συγκεκριμένα στη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, που αποτελεί το προπύργιο και των δυο κομμάτων, εντός κοινοβουλίου τις τελευταίες μέρες έχει αναπτυχθεί μια κόντρα ανάμεσα στην Ελληνική Λύση και τους Σπαρτιάτες, καθώς και οι δύο έλαβαν παρόμοια ποσοστά (4.4% 4.6% αντίστοιχα) και συνεπώς και οι δύο διεκδικούν την ηγεμονία στον χώρο δεξιότερα της ΝΔ. Μέχρι τώρα, η Ελληνική Λύση και ο κ. Βελόπουλος φαίνεται να έχουν "περάσει μπροστά" στην κούρσα, καθώς με την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου κατέθεσαν πέντε προτάσεις για σύσταση εξεταστικών επιτροπών αναφορικά με 5 κρίσιμα ζητήματα εθνικής σημασίας (Τέμπη, Πρέσπες, Υποχρεωτικότητα Εμβολίων, Μάτι, Πρώτο εξάμηνο 2015) τρείς από τις οποίες είχαν καταθέσει και τη προηγούμενη τετραετία. Με τη κίνηση αυτή, το κόμμα του Κ. Βελόπουλου δείχνει εμπράκτως στους ψηφοφόρους του πως θέλει να χυθεί άπλετο φως στις υποθέσεις αυτές, καθώς και ασκεί έμμεσες πιέσεις στη Νίκη και τους Σπαρτιάτες, οι οποίοι θα εκτεθούν αν δεν συνυπογράψουν. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των δευτερολογιών των πολιτικών αρχηγών ο κ. Βελόπουλος έστρεψε ευθέως τα πυρά του προς επικεφαλής των Σπαρτιατών κατηγορώντας τον εκ νέου ότι δεν συνυπέγραψε την εξεταστική που έχει καταθέσει για το δυστύχημα των Τεμπών. «Πολλοί βούρκωσαν αλλά δεν υπέγραψαν την εξεταστική μας για την τραγωδία στα Τέμπη. Πολλοί επικαλούνται το Θεό, άλλη τη δημοκρατία, άλλοι τον δικαιωματισμό, αλλά δεν υπογράφουν την εξεταστική για τα Τέμπη αλλά δεν πειράζει», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελ. Λύσης. Δεν άργησε να έρθει η απάντηση από τον Β. Στίγκα, ο οποίος υπογράμμισε πως «οι εξεταστικές δεν γίνονται στο facebook. Γίνονται σε γραφείο και αποφασίζουν από κοινού τα ενδιαφερόμενα μέλη και δεν μπορούν κάποιοι να απειλούν με μηνύσεις και απειλές. Δεν φοβήθηκα και ούτε τώρα θα φοβηθώ». Πάντως, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο Βελόπουλος κατάφερε να εκθέσει δημοσίως ένα από τα πιο προβεβλημένα στελέχη των Σπαρτιατών και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος, τον κ. Χαράλαμπο Κατσιβαρδά, ο οποίος ύστερα από την απειλή μήνυσης από τον κ. Βελόπουλο ζήτησε συγγνώμη για τους ψευδείς ισχυρισμούς του (είχε υποστηρίξει ότι ο κ. Βελόπουλος ήταν στέλεχος της ΝΔ, ότι είχε πει ότι η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν «μια καλή συμφωνία» και ότι η Ελληνική Λύση ψήφισε υπέρ της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών), η οποία έγινε δεκτή από τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης.
Σενάριο πιθανού μελλοντικού δεξιού συνασπισμού
Ένα σενάριο πιθανής εκλογικής συνεργασίας μεταξύ των τριών αυτών δεξιών κομμάτων φαντάζει μακρινό, αλλά όχι απαραίτητα αδύνατο. Πάντως παροντικά, και τα τρία κόμματα διεκδικούν την ηγεσία του αυτοαποκαλούμενου ως "πατριωτικού χώρου" αποσκοπώντας στην εκλογική υπερίσχυση τους σε σχέση με τους αντιπάλους τους, βάζοντας έτσι στην άκρη τουλάχιστον για το επόμενο διάστημα την οποιαδήποτε πιθανότητα συστράτευσης για την αντιμετώπιση όσων ετοιμάζονται από την κυβέρνηση της ΝΔ. Συνεπώς, το μόνο που μένει να φανεί είναι αν τα κόμματα αυτά θα ασκήσουν ικανοποιητική αντιπολίτευση, ώστε να διατηρήσουν τα ποσοστά τους ή ακόμα και να τα διογκώσουν, και ποιο από τα τρία κόμματα θα μπορέσει ενδεχομένως να αναδειχθεί μελλοντικά σε τέταρτο ή ακόμα και τρίτο κόμμα στο κοινοβούλιο.
Χρήστος Τσάκος